İslâm dininin temel ibadetlerinden bir tanesi bilindiği gibi ibadetidir. Hac ibadeti sıradan bir ziyaret kavramının çok ötesinde, İslâm dininin temel düşüncesini temsil etmektedir. Bilindiği gibi, İslâmiyet, tevhidi (Allah’ın varlığını tek ve benzersiz oluşunu) temel kabul etmektedir. Bu temele, bir mümin hayatı boyunca elinden geldiğince sarılmaya çalışacaktır.


Nurbaki’yi Takip et


Hac: İslâm inancındaki tevhit

İşte! Hac ibadeti İslâm inancındaki tevhidin, fiilen uygulanma seremonisidir.



Hac ibadetinin fevkalade önemli olan ikinci sırrı ise madde ile mana arasındaki intikal köprüsünü temsil etmesidir. Müslümanlar manaya ve Allah’a dönüşü hac ibadeti sırasında fiilen yaşarlar.

Kâbe etrafında ehramları içindeki hacıların tavafı aynı zamanda evrenlerdeki galaksilerin dönüşünü yeryüzünde bir tarz temsil niteliği taşımaktadır.

Haccın bu derin hikmetlerini anlayabilmek için ‘nin jeofizik konumuna değinmek isterim. Bilindiği gibi, arzın kutupları; dolayısıyla eksenleri jeofiziğin bildiği kadarıyla iki tanedir. Bunlardan biri geometrik eksendir ki, arz küresinin tepe noktalarını birleştirir.

Arzın ikinci ekseni manyetik eksenidir. Bu geometrik eksenden daha farklıdır. Takriben 10 derecelik bir sapma gösterir. Bu manyetik eksen arzın metal yoğunluklarına tabi olduğu için bu sapma normaldir.

İlmin tahminlerle yaklaşmak istediği bu noktayı biz kendi inanç penceresinden seyredersek, evrenlerin ortak ekseni dediğimiz arş bu bölgeden geçmektedir.

Sınırları kuzeyde Kudüs’le, güneyde ise daha yakın bir mesafede Arafat’la çevrilidir. Fahr-i Kâinat Efendimizin alemlere intikal eden miraç sırrının Kudüs’ten başlaması bu hikmetlerin başka bir delilidir. Kudüs, sanki diğer boyutlara geçişte bir hava limanıdır.

Ölümle kıyamet arasındaki zarif çizgi

Ancak arşın hikmetlerini yansıtan Mekke, coğrafi konum itibariyle arş paraleline düşer. Böylece müminlerin tevhidi gönüllerinde geliştirdikten sonra yaptıkları tavaf, insanı yüce Rabbine yansıttığı müthiş bir organdır.

Allah’ın huzurunda ona yakarışın tüm dünyevi değerlerden ötede kefen gibi beyaz bir örtüden yapılması ise, ölümle kıyamet arasındaki o zarif çizgiyi sembolize eder.

  • Hazreti Âdem dünyaya Arafat noktasından ışınlandığı için Hacılar Arafat’ta o anı yaşamaktadırlar.
  • Sonrasında tavaf ile Allah’a karşı sadakat ve saygıyı dile getirmiş olurlar.
  • Daha sonra da nefslerini temsilen kestikleri kurbanla, Allah’ın emirlerine sonuna kadar bağlılıklarını ispat ederler.

Kurban cennete intikal eder

kesilen hayvanlar da bir farz, kendi cinsleri içinde şehadete benzer bir formasyonla cennete intikal ederler.

Çok büyük özellik taşıyan koyunun cennete gitme niyazı, böylece müminlerin ibadet neşveli içinde cereyan eder. Dünyada kaldığı takdirde bütün diğer canlılar gibi yokluğa mahkûm olacakken, cennete yansıması hem kurban için hem mümin için büyük bir nimettir.



İç içe olan bütün bu hikmetleri bir bayramla tamamlayan Cenab-ı Hak, gönüllere yeni bir coşku lütfetmiştir.

Kurban Bayramı’na ters bakanlar

Böyle muhteşem güzelliklerle süslü Kurban Bayramı’na kûfri inatları dolayısıyla ters bakan, kapısındaki itten başkasına sevgisi olmayan kimseler… Aslında ne dünyayı ne manayı anlamaları imkânsız nasipsizlerdir.

Sırtlarında masum hayvanların derileriyle gezerken, kurban kanına tepki gösteren zalimlerin hali ise hazindir.

Bütün okuyucularımın mübarek Kurban Bayramı’nı tebrik ediyor, gerçek bayram sırrını yakalamalarını niyaz ediyorum.


Dr. Haluk Nurbaki, Gazete Yazıları, 17.04.1997