Konu
Şer ayrıdır, yanlış ayrıdır, günah ayrıdır. Yanlışlar günahın bir cinsidir. Bunları görmemek, bunları Yüce Rabbinin verdiği takdirin bir görüntüsü olarak görmek Hacı Bektaş-ı Veli’nin bir sanatıdır. Yani en büyük günah İslamiyet’te…
Hacı Bektaş-ı Veli Hazretleri’nin eğittiği talebelerine verdiği belli ilkeler vardır. Bu ilkeler aslında İslamiyet’in temel felsefesidir. Efendimizin ahlakından birer çizgidir.
Şimdi ilk Osmanlı çağında yedi padişah devri dediğimiz özel bir devirdir. Çünkü klasik tarihin “ilerleme devri, duraklama, gerileme, ilerleme…” falan dediğinin dışında bir olaydır, ilk yedi padişah devri.
Velilerin insanlık sevgisini, insanları birbirine yaklaştırmayı, toleransları, insanın özgürlüğüne gösterdikleri saygıyı bizzat aldıkları aşikârdır.
Yüce Peygamberimizin hanımefendilere getirdiği ilk hürriyet: “Rızası olmadan evlendirilmeme” ilkesidir. (İslam’da kadın)
13. yüzyıldaki velilerin ortak yanı mutlak bir insanlık sevgisi ve bu insanlık sevgisinin bir parçası olarak Hristiyanlara da gösterdikleri için o çağda çok değişik bir sosyal yapı meydana getirdiler.
Türkler Asya’da, Batı Asya’da, Batı Hazer’de biraz daha ortada Horasan da biraz daha Doğu Asya’da çok güzel memleketlerinin… Köyleri, kasabaları çok güzel… Oralarda, o kadar mükemmel tatlı bir hayat yaşıyorlar ki; bir de İslamiyet’le teşerrüf etmişler.
